کمبود کلسیم در پرندگان یا هیپوکلسمی

از رایج ترین علل شیوع بیماری های مختلف در پرندگان نبود برنامه و رژیم غذایی مناسب همراه با مواد مغذی در تغذیه آن هاست. کمبود هر گونه ماده معدنی، ویتامین و پروتئین و…در تغذیه پرندگان حتی می تواند در مدت کوتاهی به مرگ جانور ختم شود. برای جلوگیری از این مشکل کسب و کار های پرورش دهنده طیور با دقت، رژیم و برنامه تغذیه ای را بررسی می‌کنند تا پرندگان از تمام فواید غذایی بهره مند شوند. کلسیم یکی از مواد معدنی است که به مقدار کافی باید در بدن هر جانداری وجود داشته باشد تا اعضای بدن بتوانند به خوبی به کار خود ادامه دهند. در ادامه این مقاله بیماری هیپوکلسمی یا کمبود کلسیم در پرندگان و آثارش را از نظر زیست شناسی بررسی می‌کنیم.

علائم کمبود کلسیم در پرندگان

پرنده مبتلا به بیماری هیپوکلسمی علائمی دارد که صاحب پرنده می‌تواند با دانستن آنها به بیمار بودن پرنده پی ببرد.

• لرزش
• ضعف بدن
• بیهوشی
• تشنج

علت کمبود کلسیم در پرندگان

سه عامل اصلی را برای بیماری هیپوکلسمی در پرندگان در نظر گرفته‌اند :

1. عدم کارکرد مناسب و ناهنجاری های غدد تیروئید در جانور
2. عدم تابش کافی نور خورشید
3. تغذیه نا مناسب

در واقع عدم کارکرد مناسب و ناهنجاری های غدد تیروئید سبب می‌شود تا پرنده به بیماری هیپوکلسمی مبتلا گردد. همچنین عدم دریافت نور خورشید به میزان کافی موجب کاهش سطح کلسیم  می‌شود. کمبود برخی ویتامین ها مانند D3 در تغذیه پرنده نیز عامل دیگری در ابتلای جاندار به این بیماری است.

تاثیر کلسیم در بدن پرنده

کلسیم برای پرنده بسیار مهم و حیاتی است. کلسیم برای ساخت استخوان، منقار، ناخن و همچنین ساخت پوسته تخم استفاده می‌شود. جدای از موارد ذکر شده، انتقال پیام های عصبی، حرکت گلبول های سفید و انقباض و انبساط ماهیچه ها نیز از دیگر تاثیرات کلسیم در بدن پرنده می‌باشند.

مواد مناسب برای جذب کلسیم

برای اینکه مقدار کلسیم لازم در بدن پرنده تامین گردد، می‌توان از مواد غذایی مختلفی استفاده کرد. یکی از این مواد غذایی که علاوه بر مقدار زیادی کلسیم، دارای آهن و ویتامین C نیز است، هسته خرما می‌باشد. همچنین برای درمان کمبود کلسیم در پرندگان، از میوه خربزه نیز استفاده می‌کنند.

سبزیجاتی مانند بامیه، لوبیا سبز، لوبیا زرد، جعفری، شلغم تازه و جوانه یونجه و همچنین حبوباتی مانند لوبیا سفید، سویا و نخود از مواد خوراکی هستند که حاوی کلسیم بوده و برای طیور مناسب می‌باشند.

جدای از موارد گفته شده، برای تامین کلسیم مورد نیاز پرنده می‌توانید از آجیل هایی مانند بادام، پسته، فندق و یا موادی همچون جو، جو پرک، گندم قرمز و همچنین تاج خروس استفاده کنید.

روش های پیشگیری و درمان بیماری هیپوکلسمی در طیور

سعی کنید به رژیم غذایی پرنده توجه ویژه ای داشته باشید و به میزان کافی کلسیم، ویتامین D3 و فسفر را به آن اضافه کنید. حتی می‌توانید با قرار دادن پرنده در مقابل نور خورشید یا چراغ ماوراء بنفش، پرنده را از این بیماری دور کنید. برای درمان بیماری هم با تجویز پزشک مقدار کافی کلسیم را در رژیم غذایی جاندار قرار داده و پرنده را در معرض نور خورشید قرار دهید.